Translation of Bible into English
బైబిలు ఆంగ్లానువాదం
బైబిలు ఆంగ్లానువాద చరిత్ర సుదీర్ఘమైనది, క్లిష్టమైనది కూడ. విలియమ్ బొండేల్ (క్రీ.శ. 1484 - 1536) ప్రముఖ ఆంగ్ల అనువాదకుడు. ఇతనికి 'ఆంగ్ల బైబిలు పితామహుడు' అనే పేరు కూడ వుంది. ప్రబలందరూ లేఖనాలను అర్థం చేసుకోవాలనేదే టిండేల్ ఆకాంక్ష. అయితే, మతోద్ధారణ కాలంలో వున్న రాజకీయపరమైన మతపరమైన వత్తిళ్ల మూలంగా బైబిలు ననువదించడానికి టిండేల్ కు ఇంగ్లాండులో అనుమతి లభించని కారణంగా అతను జర్మనీ దేశానికి వెళ్లి అక్కడ క్రొత్త నిబంధన అనువాదాన్ని 1526 సంవత్సరం ఫిబ్రవరి నెలలో ప్రచురించాడు.
ఎంతో విముఖత ఎదురైనప్పటికి టిండేల్ మాత్రం పట్టు విడువక హెబ్రీ భాషలోని పాతనిబంధన గ్రంథాన్ని ఆంగ్లంలోకి అనువదించాడు. టిండేల్ 1530 సంవత్సరంలో పంచకాండాలను (ఆదికాండము - ద్వితీయోపదేశకాండము) ప్రచురించాడు. 1536 సంవత్సరంలో టిండేల్ ను మతవిరోధిగా తీర్మానించి అదే సంవత్సరం అక్టోబరు నెలలో అతనికి మరణశిక్ష విధించారు. టెండేల్ హతసాక్షి అయ్యాడు.
ఆంగ్ల బైబిలు అనువాద చరిత్రలో టెండేల్ అనువాదం ప్రముఖమైంది. ఈ అనువాద ఫలితమే కింగ్ జేమ్స్ వెర్షన్బైబిలు ప్రచురణ (1611). ఇంగ్లాడు రాజైన జేమ్స్ (కింగ్ జేమ్స్) ఆదేశాల ప్రకారం కింగ్ జేమ్స్ వెర్షన్ బైబిలు రూపొందింది.
ఆ కాలంలో వివిధ శాఖలకు చెందిన వేర్వేరు బైబిళ్లు వాడుకలో వుండేవి. ప్యూరిటన్లు జెనీవా బైబిలును, చర్చ్ ఆఫ్ ఇంగ్లాండువారు బిషప్స్ బైబిలును గ్రేట్ బైబిలును ఉపయోగించేవారు. ఇవన్నీ మూలభాషలోని లేఖనాల ఆధారంగా అనువదించిన బైబిలు ప్రతులే. కింగ్ జేమ్స్ బైబిలుకు ఆదిలో విముఖత ఎదురైనప్పటికీ తుదకు ఈ బైబిలు ప్రజాదరణ పొందింది.
ఆ తర్వాత అనేక శతాబ్దాలపాటు ఆంగ్లభాష మాట్లాడే ప్రాంతాలన్నిటిలో ఈ బైబిలు అధికారిక బైబిలుగా పేరు పొందింది. కింగ్ జేమ్స్ వెర్షన్ బైబిల్ స్టాండర్డ్ ఇంగ్లీష్ వెర్షన్ అని కూడ పిలుస్తారు. కింగ్ జేమ్స్ వెర్షన్ బైబిలు రచనాశైలి సమతుల్యతా పద్ధతి ననుసరించి హెబ్రీ గ్రీకు మూలప్రతుల అక్షరార్థ అనువాదం కాబట్టి కొందరికి నేడు ఇది అపరిచితంగా కన్పిస్తుంది. అయినప్పటికీ, బైబిలు అనువాదాల్లో నేటికీ అత్యధికంగా వాడుకలో ఉన్న బైబిలు కింగ్ జేమ్స్ వెర్షన్ బైబిలు మాత్రమే.